De torenvalk is in de lage landen een bekende broedvogel die door veel mensen herkend wordt door zijn “biddende vlucht” als jachttechniek. Vroeger was hij de meest aanwezige roofvogel in onze contreien, maar deze plek heeft hij moeten afstaan aan de buizerd. Al biddend zoekt hij naar prooien op de grond. Veld- en woelmuizen zijn, zijn lievelingskostje. Hij leeft en broed dan ook graag in een open landschap met weiden, braakliggende gronden, heide en laagstam boomgaarden. Wanneer er te weinig muizen zijn durft hij ook wel zangvogels nemen. Kevers laat hij zeker ook niet links liggen. Prooien worden vrijwel altijd in een versmachtende duikvlucht van uit een uitkijkpost of vanuit zijn biddende positie gepakt op de grond. Zijn jachttechniek vanuit een biddende positie is toch wel bijzonder omdat hij erin slaagt soms minutenlang stil te blijven hangen in de lucht spiedend naar een prooi! In de late wintermaanden zoekt het mannetje een geschikte broedplaats. Zelf maken torenvalken geen nest. Ze gebruiken oude nesten van andere vogels zoals bv een kraaiennest en altijd in de buurt van open landschappen. Ook maken ze heel graag gebruik van speciaal voor torenvalken geplaatste nestkasten gevuld met wat korte takjes. De fruittelers plaatsen in hun boomgaarden overal nestkasten om torenvalken te lokken. Het is een win, win situatie. Torenvalken hebben een mooie broedbiotoop midden in een rijkdom van woelmuizen in de boomgaarden en de fruitteler hoeft zich minder zorgen te maken over woelmuizenplagen die de wortels van de fruitbomen bedreigen. Bij een van mijn fietstochten door de Haspengouwse fruitplantages kwam ik op het idee ook een nestkast te plaatsen in mijn tuin in het zicht van de keuken. Het omliggende open landschap leek mij best geschikt om een nestkast te plaatsen.
Deze kan je best tussen de 5 en 7 meter hoog op een windbestendige paal bevestigen, gericht met de opening naar het oosten. Zo gedacht en zo uitgevoerd. In januari verscheen er al een mannetje torenvalk die regelmatig vanop de nestkast kwam jagen op kevers. De eerste driehoornmestkevers komen bij de eerste late winterzon al tevoorschijn. Vanuit de keuken kon ik zijn jachttechniek bewonderen. Later in het voorjaar verscheen er plots ook een vrouwtje. Regelmatig waren ze op de nestkast te bewonderen.
De verwachtingen dat ze ook gingen broeden in mijn nestkast waren dan ook hooggespannen. Vanaf eind maart werd de nestkast door de valken regelmatig geïnspecteerd! Vanaf midden april, over een tijdspanne van ruim veertien dagen kon ik een vijftal paringen vaststellen. Op basis van mijn observaties ging ik er van uit dat het legsel van 4 a 6 eitjes moest voltooid zijn rond 5 mei. De jongen moesten dan na ongeveer 30 dagen broeden, dus rond 5 juni, geboren worden. Het plan was deze jongen te laten ringen met wetenschappelijke doeleinden door een beëdigd ringer. Daarvoor deed ik een eerste nestcontrole op 22 juni. Dat was kennelijk even schrikken voor de vier prachtige jonge torenvalkjes als we de foto goed bekijken. Verder lagen er nog 2 eitjes, dus een legsel van 6 eitjes.
Op 28 juni werden de jongen geringd door beëdigd ringer Karel Sauwens.
De jongen worden een voor een in een antistress zakje gestoken om geringd te worden op de begane grond.
Voor de rest van mijn leven is mijn herkomst te herkennen! Zutendaal, Trichterweg en geringd op 27 juni 2023!
Het ritueel van het voederen van de jongen was ook bijzonder. Het vrouwtje bleef op een vaste uitkijkpost dicht in de buurt van de nestkast. Het mannetje ging altijd alleen op jacht en kwam telkens, luid schetterend, zijn prooi overdragen aan het vrouwtje. Deze ging dan snel de prooi overdragen aan de jongen.
Wonderbaarlijk?
Op 8 juli kon ik onderstaande foto maken! Ongelooflijk dat op deze korte tijd (van 28 juni (nog volledig dons) tot 8 juli) de jongen een volledig volwassen verenkleed kregen!
Op10 juli vlogen de eerste 3 jongen uit. Oef, even uitrusten in de buurt van de nestkast!
Het vierde jong waagde zijn eerste vlucht op 11 juli, onze Vlaamse feestdag!
Amai, dat is toch wel erg hoog moet de vierde jonge valk gedacht hebben?
De torenvalken bleven nog een weekje in de buurt en bezochten nog dagelijks de nestkast en prooien werden regelmatig aangedragen door het ouderpaar, een hele belevenis!
Het duurt nog een maand vooraleer de jongen de jachttechnieken aangeleerd hebben om daarna ieder hun eigen weg te gaan!
