Volgens de naam zou de nachtzwaluw ( Caprimulgus Europaeus) toch ook een zwaluw moeten zijn? Toch niet! De familie van de nachtzwaluwen wereldwijd vormt een aparte groep in de vogelwereld. De meesten onder ons kennen wel een aantal soorten zwaluwen zoals de boerenzwaluw met nestjes in stallingen, de huiszwaluw met nestjes onder dakgoten en bruggen, de oeverzwaluw als kleinste zwaluw met nestjes in verticale zandwanden en de gierzwaluw die al gierend in steden te horen zijn en de gekke gewoonte hebben hun slaap te doen terwijl ze vliegen en alleen aan land te komen om te broeden. Maar deze keer wil ik even met jullie hebben over de meest mysterieuze en onbekende vogel die s’nachts tot leven komt in onze natuurgebieden, ook in Zutendaal. De Europese Nachtzwaluw! In België en Nederland is de nachtzwaluw een schaarse broedvogel van de hogere zandgronden met heide gebieden en bossen met open plaatsen. De vogel is in de jaren 1950 en 1960 sterk achteruitgegaan. Dit kwam zowel door areaalverlies (minder halfopen bosgebieden) als ook door achteruitgang in aantallen per oppervlakte-eenheid. Maar vooraleer we verder gaan moet ik deze rakker maar eens eerst voorstellen aan de hand van enkele foto’s!
Ik hoor het u al zeggen, rare vogel, nooit gezien, goed gecamoufleerd, nooit gehoord enz.!
We gaan kort het verdoken leven van deze mysterieuze vogel eens bekijken. Ongeveer zo groot als een tortel en met een vlucht een beetje lijkend op die van een valk komt hij van uit zijn overwinteringsgebied in Zuid Afrika ( onze broedparen overwinteren in Centraal Congo), hier broeden. Ze komen in onze geschikte biotopen aan eind april, begin mei. Geschikte plaatsen in onze omgeving zijn de Vallei van de Ziepbeek, Kikbeekbron, Neerharerheide, Asbroek en de stormstrook naar Heiwijck. Het mannetje zal met zijn zang en typische baltsvluchten in de schemering een vrouwtje verleiden. Het vrouwtje zal spoedig in een kuiltje tussen de heide of gras 2 eitjes leggen en in 18 dagen tijd uitbroeden. De kuikens worden grootgebracht met insecten 75% met nachtvlinders en 25% overige insecten. Vooraleer de jongen uitvliegen begint het vrouwtje met een tweede legsel en het mannetje neemt alle zorg voor de jongen voor zich.
Deze unieke foto van twee pasgeboren kuikens kon ik maken op 24-6-‘20, een toevalstreffer midden in de nacht!
Vanaf eind augustus tot midden oktober, vertrekken de eerste nachtzwaluwen alweer naar Zuid Afrika. Een jaarlijks ritueel dat zeer veel kilometers vergt en niet ongevaarlijk is! We organiseren deze zomer nog een nachtzwaluwwandeling voor de liefhebbers. We zullen hiervan nog melding maken op deze website en facebook! Luister ondertussen eens naar de zeer merkwaardige zang van de nachtzwaluw;
Kijk ook eens naar onderstaand filmpje. Tijdens het onderzoek met gezenderde nachtzwaluwen gaf ik deze vogel weer de vrijheid. Let op de witte vlekken in de vleugels die alleen de mannetjes hebben en de rode zender aangebracht op de stuit. Hierover vertel ik meer tijdens de wandeling.
