Wonen we niet in een bevoorrechte streek? Het antwoord is vele malen Ja! We kunnen op een steenworp genieten van onze dorpsnatuur, het Nationaal Park Hoge Kempen en de Grensmaas tussen Maastricht en Maaseik. Het zijn de overwinterende watervogels uit het noorden, op de Grensmaas, die ditmaal onze aandacht opeisten. Nooit geweten dat vele prachtige vogels bij ons komen overwinteren? Samen met onze vogelspot groep en een aantal leden van Natuurlijk Zutendaal trokken wij op zaterdag 29 januari naar de Grensmaas in Stokkem om te genieten van de vele noordelijke vogelsoorten. Graag wil ik een aantal prachtige soorten , dat we konden spotten, aan jullie voorstellen. Het is maar een greepje uit de vele soorten die we zagen! En de meest verrassende waarneming van de zeldzame……….? , vind je op het einde van het artikel!
De drie zaagbekken
- De grote Zaagbek
De verspreiding (broedgebieden) van de Grote zaagbek strekt zich uit van IJsland over Fennoscandinavië, de Baltische staten, Groot-Brittannië en Rusland. Hij broedt ook in gebergten in Centraal-Europa. Overwinteraars leven op de Maas en de grindgaten overwegend van vis. Ze komen hier aan medio oktober en de laatsten vertrekken weer naar het Noorden eind maart.
- De Middelste zaagbek
Sporadisch kunnen we ook een Middelste zaagbek zien.
- Het Nonnetje
Behoort tot de familie van de zaagbekken. Het is onze kleinste Europese zaagbek. De in België overwinterende nonnetjes zijn voornamelijk afkomstig uit het noorden van Rusland en Siberië. Het nonnetje geeft de voorkeur aan het visje “spiering”. Als er onvoldoende spiering aanwezig is, zijn ook andere visjes van 3 tot 6 cm welkom samen met andere waterdiertjes die ze duikend zoeken op de bodem. Het Nonnetje komt meestal iets later naar onze streken zo rond eind november om weer eind april te vertrekken naar hun broedgebied.
De Brilduiker
Ze broeden vooral in Fennoscandinavië, op meren en overwinteren voornamelijk in Noord-West Europa. Meestal vanaf november bij ons te spotten tot ongeveer medio maart. Ze voeden zich voornamelijk met kleine waterdiertjes in ruime zin. Ze duiken naar de bodem, keren steentjes om om prooien te verschalken. Ook waterplanten op de bodem behoren tot het menu.
De Smient
Ze trekken in grote groepen vanuit hun arctische broedgebieden in zuidwestelijke richting, naar hun overwinteringsgebieden in landen aan de Noordzee, West- en Zuidwest-Europa. De meeste smienten arriveren in oktober en november in België en vertrekken in de periode februari-april . Hun voedsel is honderd procent plantaardig. Ze foerageren graag in waterrijke graslanden, bij ons ook op de Maasranden.
De Wintertaling
In Nederland, België, het Verenigd Koninkrijk, Ierland, Frankrijk, Denemarken en in delen van Duitsland, Zwitserland en Italië komt de wintertaling het hele jaar voor, zij het in België in kleinere aantallen. In het noordoosten van Europa komt hij alleen in de zomer voor. Noordelijke wintertalingen komen tijdens strenge winters in grotere aantallen bij ons overwinteren van oktober tot medio maart. Zij grondelen en filteren het wateroppervlak voor hun voedsel. Ook kleine waterdiertjes en plantaardig voedsel staan op het menu.
De Zeearend, onze zeldzame waarneming aan de Bichterweerd!
De Zeearend is met een vleugelspanwijdte van 200 tot 250 cm de grootste Europese roofvogel. Met zijn opvallende krachtige, heldergele haaksnavel en imposante klauwen is het een machtige verschijning. De enorme plankvormige vleugels zijn erg opvallend. Daarom wordt hij door spotters ook wel de “vliegende deur”genoemd. Volwassen vogels hebben een korte, witte wigvormige staart. Ook de kop, hals en borst hebben vaak een lichte, dikwijls witte kleur. Ze hebben een witgerande staart en lange, ‘gevingerde’ vleugels. Onvolwassen vogels hebben nog geen lichte kop of witte staart. Na 4 à 5 jaar krijgen de vogels hun volwassen verenkleed.
Foto Andre Bollen tijdens wandeling. Zeearend Bichterweerd in boom boven de nesten van Aalscholvers
De favoriete jachtgronden van de zeearend zijn, anders dan zijn naam doet vermoeden, grote zoetwatergebieden. Hier jaagt hij vanaf een zitplaats of vanuit de lucht. Meerkoeten, eenden en vissen staan op zijn menu. Maar hij kan ook prooien, zoals konijnen en jonge nestvogels, vangen. Ze zijn niet erg kieskeurig en ze eten ook aas en voedsel dat ze roven van andere vogels. Nu de Zeearend beschermd is, breidt hij steeds verder uit , vanuit Noord-Europa, via Duitsland naar Nederland . Het eerste broedgeval in Nederland was in 2006. In 2020 waren er al 20 broedgevallen. De volgende stap is wachten op het eerste broedgeval in België. En ja hoor, de Grensmaas is kandidaat nummer 1 om de Zeearend te verwelkomen. De Bichterweerd in Rotem aan de Maas bereidt zich voor!
Nog enkele foto’s van Andre Bollen tijdens onze spotterswandeling aan de Maas op 29 januari 2022.
Andre Bollen van de spottersgroep maakt foto van Zeearend op Bichterweerd. Foto Laurent Louwies.
